1.7.97

ΙΟΥΛ. 1997 – ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΓΕΙΡΑ: Η ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΗ ΑΝΑΣΚΑΦΗ ΤΩΝ ΑΥΣΤΡΙΑΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Κώστας Ρόζος, Georg Ladstatter
Σε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση εφ' όλης της ύλης για την ΑΡΧΑΙΑ ΑΙΓΕΙΡΑ, κατέληξε η αποκλειστική συνέντευξη στον "Φ" των υπευ­θύνων αρχαιολόγων του Αυστριακού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου. Γύρω στα τέλη Μαΐου βρεθήκαμε στο χώρο των ανασκαφών (παλιόκαστρο), όπου συναντή­σαμε τον καθηγητή αρχαιολόγο - αρχιτέκτονα κ. ΑΝΤΟΝ BAMMER και τους καθηγητές αρχαιολογίας την κ. URLIKE MUSS και τον κ. GEORG LADSTATTER.
81 χρόνια μετά την πρώτη έ­ρευνα στην περιοχή (1916) από τον Αυστριακό ΟΤΤΟ WALΤΕR και την εύρεση της κολοσσιαίας κεφαλής του Δία που ευρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας,
το Αυστριακό Ινστιτού­το συνεχίζει τις συστηματικές α­νασκαφές στον χώρο της ΑΡ­ΧΑΙΑΣ ΑΙΓΕΙΡΑΣ. Ο καθηγητής ΑΛΖΙΓΚΕΡ αρχικά και κατόπιν ο Α. ΒΑΜΜΕR με τους βοηθούς του κάθε χρόνο προσθέτουν κάτι νεό­τερο στην ανάδειξη της αρχαίας αυτής Πόλης.
Τα άπταιστα Ελληνικά της URLΙΚΕ MUSS και τα πολύ καλά του GEORG LADSTATTER συ­νετέλεσαν στο να καταγράψου­με, ίσως για πρώτη φορά, τις πιο πρόσφατες αποκαλύψεις των ανασκαφών.
Η σημαντικότερη και μεγαλύ­τερη αποστολή (σε ανθρώπινο δυναμικό και χρηματοδότηση) του Αυστριακού Ινστιτούτου στην Ελλάδα, που ξεκίνησε οργανω­μένα από το 1972, είναι αυτή της ΑΙΓΕΙΡΑΣ. Ο λόγος είναι προ­φανής, αφού η αρχαία αυτή Πό­λη είναι από τις λίγες περιοχές που η επιφανειακή έρευνα την έχει φέρει στο φως σχεδόν ο­λόκληρη, "τα δείχνει όλα" τονί­ζουν χαρακτηριστικά οι Αυστριακοί. Η μεγάλη έκτασή της, το γεγονός ότι δεν υπάρχουν ουσιαστικές παρεμβάσεις στα νεότερα χρόνια (οικιστικές κλπ), η χαρτογράφηση του μεγαλύτερου μέρους της με τους ναούς, τα παλάτια, το σύστημα ύδρευσης, τα τείχη, το θέατρο, τα δημόσια κτή­ρια και γενικά κάθε εύρημα που περιγράφει την πορεία της από τα γεωμετρικά χρόνια έως τη Ρωμαϊκή εποχή, δικαιολογούν απόλυτα το τεράστιο ενδιαφέρον της αποστολής.
Νέα δεδομένα στην γνώση και στην πιστοποίηση της ιστορικής πορείας της ΑΙΓΕΙΡΑΣ ανά τους αιώνες, αποτελούν τα τελευταία αρχαιολογικά ευρήματα. Συγκε­κριμένα η αποκάλυψη δύο ακό­μα ναών. στη βόρεια πλευρά τής πόλης, ενός μικρού και ενός πε­ριπτέρου, μέ­σα στον οποίο βρέθηκαν κιονό­κρανα προγενέστερης εποχής, ί­σως να σημαίνει ότι το αρχαϊκό κέντρο ήταν σ' αυτό το σημείο. Εντύπωση προκαλεί και το γε­γονός της ύπαρξης πολλών Δη­μοσίων κτηρίων (Αρχαία Αγορά), που δηλώνει μια ακμάζουσα δια­χρονικά σημαντική περιοχή. Αλ­λά και οι έρευνες στο υδρευτικό σύστημα της πόλης είναι σε ε­ξέλιξη, αφού έχουν ανακαλυφθεί σημαντικά τμήματά του που ε­κτείνονται ως το θέατρο.
Η δε εύρεση αγωγού καθώς και θεμέλια κτηρίου που χρονο­λογούνται στα βυζαντινά χρόνια, αποδεικνύει την ιστορική πορεία της πόλης μέχρι και αυτή τη πε­ρίοδο. Ιδιαίτερη αξία στην έρευ­να του υδρευτικού συστήματος θα έχει η αποκάλυψη του τμή­ματος εκείνου, μέσα από το ο­ποίο εισχώρησαν οι Αιτωλοί και κατέλαβαν τη πόλη στα μέσα του 3ου π.Χ. αιώνα (ιστορικός Πολύ­βιος).
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι παλιές αγροικίες στην περιο­χή που χρονολογούνται από τον 17ο μΧ αιώνα, αφού τα υλικά με τα οποία έχουν χτιστεί είναι απομεινάρια αρχαίων κτηρίων.
Τον προβληματισμό και την α­νησυχία των κατοίκων της πε­ριοχής για την διάσωση του Αρ­χαίου Θεάτρου, μεταφέραμε στον κ. ΒΑΜΜΕR, ο οποίος μας είπε ότι σίγουρα η φθορά του χρόνου είναι αμείλικτη (το θέατρο καταστράφηκε και ξαναφτιάχτη­κε στα Ρωμαϊκά Χρόνια). Πάντως το θέμα της ανάδειξης και αξιοποίησης του Θεάτρου, που η μο­ναδικότητά του έγκειται στο ότι είναι από τα ελάχιστα στον Ελλαδικό χώρο με θέα στη θάλασσα και σκαλισμένο σε βράχο έχει μπει στον προγραμματισμό χρηματοδότησης του Υπουργείου Πολιτισμού. Ήδη η εγκατάσταση του στεγάστρου προστασίας ενός ναού έγινε το περασμένο καλοκαίρι (1996). Πρόθεση των αυστριακών είναι να αποκαλυφθεί το ψηφιδωτό και να δημιουργηθεί ένας μικρός μουσειακός χώρος.
Η εφημερίδα μας μ' αυτή την πρώτη ενημερωτική προσέγγιση του θέματος, ανοίγει το φάκελο Αρχαία ΑΙΓΕΙΡΑ και σύντομα θα επανέλθει με νέα στοιχεία και ερωτήματα προς κάθε κατεύθυνση (Τοπική Αυτοδιοίκηση – Υπηρεσίες Υπουργείο Πολιτισμού), για τη διαφύλαξη της τεράστιας Πολιτιστικής μας κληρο­νομιάς.